BES (Bireysel Emeklilik Sigortası) Nedir?

4632 sayılı kanun olan Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu uyarınca yürürlüğe giren BES; tasarrufların toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu olarak para ya da maaş ödenmesi kıstasına dayanır. BES, Sosyal Güvenlik Kurumu’nda mevcut olan sağlık hizmetleri veya diğer hizmetleri esas almaz. BES, zorunlu sosyal güvenlik sistemi değil, tam aksine tamamlayıcısıdır.

Ödediğiniz katkı paylarının %30’una değer gelen tutar devlet katkısı olarak BES hesabınıza ödenmektedir. Katılımcının bir yıl içinde alabileceği devlet katkısı miktarı, ilgili yıla ilişkin toplam brüt asgari ücret tutarının %30’unu aşamaz. 21 Ocak 2022 tarihinden sonra intikal eden ve anılan limiti aşan katkı payları için, ilgili Bakanlığın uygun görüşüyle, Kurumca belirlenecek usul ve esaslar neticesinde, ilgili katkı payının ödendiği takvim yılını takip eden yıllarında da Devlet katkısı hesaplaması ve ödemesi gerçekleşebilir.

Bireysel Emeklilik Fonunda tercih ettiğiniz bir emeklilik firmasının emeklilik ürünü (emeklilik planı) alarak girebilirsiniz.

Emeklilik firması, size sisteme girme kararınızı etkileyebilecek hususlar hakkında detaylı bilgi verir ve emekliliğe yönelik beklentileriniz, gelir düzeyiniz ve yaşınıza uygun bir emeklilik planı sunar. Teklifi kabulünüz, belgeleri usulüne uygun olarak doldurup imzalamanız veya elektronik iletişim kullanarak onaylamanız ile bir emeklilik sözleşmesine başlatabilirsiniz. Aldığınız emeklilik planı kapsamında emeklilik firmanız tarafından belirli kesinti yapılabilir.

Emeklilik planınızda ödediğiniz katkı payları, öngörülmüşse kesintiler yapıldıktan sonra emeklilik yatırım fonlarında belirlenir. Birikiminizin hangi fonlarda değerlendireceğine risk ve beklenti seçiminize göre siz karar verebilirsiniz. Bir fon dağılımı tercihinde bulunmazsanız birikimleriniz, dâhil olduğunuz emeklilik planı kapsamında sunulan standart fon ya da fonlarda yatırımda değerlenir. Fonlar uzman portföy asistanları aracılığı ile yönetilir. Fon veya fonlarda portföyünüzdeki varlıklar Takasbank aracılığı ile sizin adınıza güvenli bir şekilde saklanır. Birikimlerinizi, emeklilik şirketinizden veya Takasbank’tan takip edebilirsiniz.

Emeklilik firması tarafından, fonunuza ilişkin giderler limitlerinin karşılanması için fondan mevzuat sınırları içerisinde işletim kesintisi yapılır.

Emeklilik anlaşmanızdaki katkı payı limitinizi, emeklilik firmanızı, emeklilik planınızı ve fonlarınızı mevzuatta belirlenen sınırlamalar çerçevesinde değiştirebilirsiniz. Dilediğiniz zaman katkı payı ödemeye belirli bir süre ara verebilir ve tekrardan yeniden başlayabilirsiniz.

Sigortacılık ve Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu aracılığı ile belirlenen koşullarda sistemden çıkmadan, Devlet katkısı hesabındaki tutarlarınız hariç hesabınızdaki birikim tutarının %50 sine kadar ve kısmen yapılan ödeme tutarının %25 ini aşmamak üzere Devlet katkısı hesabındaki tutardan da ödeme alabilirsiniz.

Emekli olabilmeniz için, emeklilik sistemine ilk giriş tarihinden itibaren on yıl süreyle sistemde kalmanız ve elli altı yaşınızı doldurmanız gerekir. Söz konusu koşulları sağladıktan sonra emeklilik sisteminde kalıp katkı payı ödemeye devam edebilir ve birikimlerinizin daha da büyümesini sağlayabilirsiniz.

Emekliliğe hak kazanmanız durumunda,

BES deki birikiminiz ve devlet katkısı hesabındaki tutarın bir kısmının veya tamamının defaten ödenmesini talep edebilirsiniz.
Bireysel Emeklilik ’te kalıp birikimlerinizi belirleyeceğiniz geri ödeme planına göre emeklilik firmanızdan aralıklı olarak almayı tercih edebilirsiniz.
Hesabınızdaki birikimlerinizin bir kısmı veya hepsi ile yıllık olarak gelir sigortası satın alarak, düzenli gelir elde edebilirsiniz.

İstediğiniz zman birikimlerinizi alarak BES’ ten ayrılabilirsiniz. Ayrılmanız durumunda, emeklilik firmanızca tarafınıza yapılacak ödemeler için elde ettiğiniz getiri limiti üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılır. Gelir vergisi kesintisi oranı;

BES te emeklilik hakkı kazananlar ile bu sistemden ölüm, maluliyet veya tasfiye gibi zorunlu nedenlerle ayrılanlar için %5,
On yıl süreyle sistemde kalmakla birlikte BES ten emeklilik hakkı elde etmeden ayrılan katılımcılar için %10,
10 yıldan daha az zamanla sistemde kalarak ayrılan kişiler için ise %15’tir.

Bireysel Emeklilik Sistemi, şeffaflığın ve güvenliğin sağlanması koşulu ile Sigortacılık ve Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Birimi, Sermaye Piyasası Kurulu, Emeklilik Gözetim Merkezi, Takasbank ve denetim şirketlerinin denetim ve gözetimi altındadır. BES ile ilgili detaylı bilgi almak için 0216 371 67 77 numaralı hattımızdan daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

Kişiler kendi namlarına sisteme doğrudan katılabildikleri gibi, bu kişilerin işverenleri de grup emeklilik sözleşmesi şekli ile çalışanlarını sisteme katabilirler. Grup emeklilik sözleşmesi işverenler, çalışanları adına verdikleri katkı paylarını (ücretin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamayacak), direk gider yazabilirler. Bireysel Emeklilik Sistemi ile ilgili detaylı bilgi içeren İşveren Bilgilendirme Rehberi’ne ulaşmak 0216 371 67 77 numaralı hattımızdan uzman temsilcimizden destek alabilirsiniz.

Bireysel Emeklilikte Devlet Katkısı

BES te en az 3 yıl bulunursanız %15’ine,
BES te en az 6 yıl bulunursanız %35’ine,
BES te en az 10 yıl bulunursanız %60’ına,
Emekli olmanız veya vefat etmeniz ya da maluliliyet durumunda %100’üne,

hak kazanmış sayılırsınız.

Düzenli olarak, başlangıç katkı payı adı altında yapılan bütün ödemeleriniz için belirli limit dahilinde devlet katkısı alabilirsiniz. Vakıf ve sandıklardan, başka bir emeklilik firmasından, işveren-çalışan grup emeklilik sözleşmesinden hak kazanılarak birikim transferi aracılığı ile aktarılan tutarlar devlet katkısı hesabında dikkate alınmaz.

Devlet katkısı tutarınız ile ilgili detay bilgiye emeklilik şirketinin yada Takasbank’ın internet sitesinden bilgi elde edebilirsiniz. İlgili takvim yılı için alabileceğiniz belirli devlet katkısı ile hazırda almış olduğunuz devlet katkısı arasındaki farkı gösteren bilgiye Emeklilik Gözetim Merkezi’nin e-Devlet üzerinden sağladığı hizmet ile erişebilirsiniz.